आयुष्यमान भारत आरोग्य योजना
PM-JAY ही जगातील सर्वात मोठी आरोग्य विमा योजना आहे जी पूर्णपणे सरकारद्वारे अनुदानित आहे.
फेब्रुवारी 2018 मध्ये लाँच करण्यात आलेली ही योजना प्रति कुटुंब रु 5 लाख विम्याची रक्कम प्रदान करते.
आरोग्य लाभ पॅकेजमध्ये शस्त्रक्रिया, औषध आणि दैनंदिन उपचार, औषधांचा खर्च आणि निदान यांचा समावेश आहे.
केंद्र सरकारने केंद्रीय अर्थसंकल्प 2018 मध्ये आयुष्मान भारत ची घोषणा केली आहे, ज्याचे दोन मुख्य स्तंभ आहेत, देशात एक लाख आरोग्य केंद्रे उभारणे आणि 10 कोटी कुटुंबांना प्रति वर्ष 5.00 लाख रुपयांच्या आरोग्य विमा संरक्षणासह जोडणे.
आयुष्यमान भारत आरोग्य योजना जिल्हा युनिट अधिकारी
आयुष्यमान भारतच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी, भारत सरकारच्या सूचनेनुसार, खालीलप्रमाणे जिल्हा अंमलबजावणी युनिट (DIU) ची स्थापना करण्यात आली आहे, ज्यामध्ये त्यांच्या सध्याच्या जबाबदाऱ्यांसह आधीच कार्यरत असलेले अधिकारी देखील पदांची कर्तव्ये पार पाडतील.
जिल्हाधिकारी – अध्यक्ष, जिल्हा हिवताप अधिकारी – जिल्हा नोडल अधिकारी
जिल्हा कार्यक्रम व्यवस्थापक (NHM) – जिल्हा कार्यक्रम समन्वयक
जिल्हा ई-गव्हर्नन्स व्यवस्थापक – जिल्हा माहिती प्रणाली व्यवस्थापक
जिल्हा माध्यम अधिकारी – सार्वजनिक तक्रार निवारण व्यवस्थापक
जिल्हा कम्युनिटी मोबिलायझर – जिल्हा कार्यक्रम समन्वयक
या आरोग्य योजनेचे फायदे
- या योजनेत प्रति कुटुंब प्रति वर्ष 5 लाख रुपयांचा आरोग्य विमा आहे, 50 कोटींहून अधिक लोकांना याचा लाभ होईल आणि ही जगातील सर्वात मोठी आरोग्य विमा योजना आहे.
- आयुष्यमान भारतचा पहिला भाग-आरोग्य आणि निरोगीपणा केंद्रे-बाबासाहेब आंबेडकरांच्या जयंतीदिनी सुरू करण्यात आला आणि दुसरा भाग-आरोग्य विमा योजना-दीनदयाल उपाध्याय यांच्या जयंतीपूर्वी दोन दिवस आधी सुरू करण्यात आली.
- PMJAY च्या व्याप्तीविषयी माहिती देताना पंतप्रधान म्हणाले की, यामध्ये कर्करोग आणि हृदयरोग यासारख्या गंभीर आजारांसह 1300 आजारांचा समावेश यामध्ये असेल.
- खासगी रुग्णालयेही या योजनेचा भाग असतील.
- या योजनेत सर्व तपासण्या, औषधे, हॉस्पिटलायझेशनचा खर्च इत्यादींचा समावेश 5 लाखांच्या रकमेत केला जाईल.
- या आधीपासून अस्तित्वात असलेल्या आजारांचाही यात समावेश केला जाईल. 14555 डायल करून किंवा सेवा केंद्राद्वारे लोक या योजनेबद्दल अधिक जाणून घेऊ शकतात.
- PMJAY चा भाग असलेल्या राज्यांसाठी, लोक यापैकी कोणत्याही राज्यात जात असले तरीही या योजनेचा लाभ मिळवू शकतात.
- या योजनेत देशातील 13,000 पेक्षा अधिक रुग्णालयांचा समावेश करण्यात आलेला आहे.
- PMJAY शी संबंधित सर्वांच्या प्रयत्नांमुळे आणि डॉक्टर, परिचारिका, आरोग्य पुरवठादार, आशा, ANM इत्यादींच्या समर्पणामुळे ही योजना यशस्वी होईल, असा विश्वास पंतप्रधानांनी व्यक्त केला.
टोल फ्री न. 14555
याआरोग्य योजने मधील उपचार
- आयुष्यमान भारत योजनेंतर्गत (ABY) प्रत्येक कुटुंबाला 5 लाख रुपयांपर्यंतचा आरोग्य विमा दरवर्षी दिला जातो.
(PM-JAY) मध्ये जुनाट आजार देखील समाविष्ट आहेत. - कोणताही आजार झाल्यास रुग्णालयात दाखल होण्यापूर्वीचा आणि नंतरचा खर्चही केला जात आहे. PM-JAY मध्ये वाहतुकीवरील खर्चाचाही समावेश होतो.
- कोणत्याही आजाराच्या बाबतीत, सर्व वैद्यकीय चाचण्या/ऑपरेशन/उपचार इत्यादींचा समावेश PM-JAY अंतर्गत केला जातो.
या योजनेचा लाभ घेण्यास कोण पात्र नाही?
या योजना योजनेत खालील लोक समाविष्ट नाहीत
- दुचाकी, तीनचाकी आणि कार यासारखी वाहने असलेले लोक
- सरकारी नोकऱ्या असलेले लोक
- 10,000 रुपयांपेक्षा जास्त मासिक उत्पन्न असलेले लोक
- लोकांकडे शेतीची यंत्रे आणि उपकरणे आहेत
- व्यवस्थित बांधलेल्या घरात राहणारे लोक
- ज्यांच्याकडे किसान कार्ड आहे
- मोटर चालवलेल्या मासेमारी बोटी असलेले लोक
- ज्या लोकांकडे 5 एकरपेक्षा जास्त शेतजमीन आहे
- सरकारी कृषी उद्योगांमध्ये काम करणारे लोक
- लोकांच्या घरात लँडलाइन फोन आणि रेफ्रिजरेटर आहेत.
आयुष्यमान भारत योजनेचा (ABY) लाभ कोण घेऊ शकतो?
- देशातील 10.74 कोटी कुटुंबे PM-JAY चा लाभ घेऊ शकतात.
- गरीब आणि सुविधांपासून वंचित अशी ही कुटुंबे ओळखली जातात.
- आयुष्मान भारत योजना (ABY) चा लाभ घेण्यासाठी सामाजिक-आर्थिक जात जनगणना डेटा वापरला गेला आहे.
- PM-JAY चे लाभ घेण्यासाठी कुटुंबाच्या आकाराची किंवा वयाची मर्यादा नाही.
या योजनेचे (ABY) लाभ कसे मिळवायचे?
आरोग्य विमा पॅनेलमध्ये समाविष्ट असलेल्या कोणत्याही हॉस्पिटलमधून ABY मध्ये कॅशलेस उपचार दिले जात आहेत.
या योजनेंतर्गत निकष पूर्ण करणाऱ्या खासगी रुग्णालयांना ऑनलाइन पॅनलमध्ये स्थान देण्यात आले आहे.
या अंतर्गत देशातील कोणत्याही रुग्णालयात उपचार करता येतात.
नीती आयोगाने आयुष्मान भारत योजने साठी (ABY) कॅशलेस किंवा पेपरलेस उपचारांसाठी IT फ्रेमवर्क विकसित केले आहे.
आयुष्यमान भारत योजनेत पण खर्च केलेला पैसा येणार कुठून?
आयुष्मान भारत योजनेचा (ABY) खर्च राज्य आणि केंद्र सरकार आपापसात वाटून घेत आहेत.
ABY मध्ये राज्याचा सहभाग आवश्यक आहे.
केंद्र सरकार एस्क्रो खात्यातून थेट राज्याच्या आरोग्य संस्थेला पैसे पाठवत आहे.
ABY ची अंदाजे किंमत 12 हजार कोटी रुपये आहे.
या योजनेचे प्ले स्टोअर वरील APP
सारांश
जगातील सर्वात मोठी आणि जन आरोग्यासाठी अतिशय उपयुक्त अशी ही योजना आहे.