या पोस्ट मधील माहिती

7 वा वेतन आयोग थोडक्यात (vetan matrix)

आपल्याला स्वातंत्र्य मिळाल्यापासून आतापर्यंत ७ वेतन आयोगांची स्थापना झाली आहे.
सध्याचा सातवा वेतन आयोग अध्यक्ष ए. के. माथूर यांच्या अध्यक्षतेखाली कार्यरत आहे.
मनमोहन सिंग पंतप्रधान असताना माथूर यांनी प्रथमता आपल्या शिफारसी सादर केल्या होत्या.
किमान वेतन: आयक्रोयड फॉर्म्युलावर आधारित, सरकारला दरमहा किमान वेतन 18,000 रुपये निश्चित करण्याची शिफारस करण्यात आली आहे.
कमाल वेतन: सर्वोच्च स्केलसाठी प्रति महिना रु.2,25,000 आणि त्याच वेतनश्रेणीत सध्याच्या स्तरावर कॅबिनेट सचिव आणि इतरांसाठी प्रति महिना रु.2,50,000.
7 व्या वेतन आयोगामध्ये vetan matrix नुसार वेतन दिले जाते.
vetan matrix हि महत्वाची बाब या आयोगात समाविष्ट करणायत आली आहे.

परंतु , त्याची अंमलबजावणी मात्र होऊ शकली नाही. कारण, या शिफारसींना केंद्रीय मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत मंजुरी असावी लागते. ती प्रक्रियाच होऊ शकली नाही. अखेर 2016 मध्ये तेव्हा चे अर्थमंत्री श्री.अरुण जेटली यांच्यामोर सातवा वेतन अहवाल आला. आणि तो मंजूर झाला.

आपण हे वाचले का?

वेतन आयोग बद्दल थोडक्यात

वेतन आयोग ही कर्मचाऱ्यांच्या वेतन रचनेतील बदलांचे पुनरावलोकन आणि शिफारस करण्यासाठी केंद्र सरकारने स्थापन केलेली संस्था आहे.
वेतन आयोगाची रचना खर्च विभाग (वित्त मंत्रालय) अंतर्गत येते.
वेतन आयोग साधारणपणे दर 10 वर्षांनी स्थापन केले जातात आणि पहिला वेतन आयोग 1946 मध्ये स्थापन करण्यात आला होता.
स्वातंत्र्यानंतर एकूण सात वेतन आयोग स्थापन करण्यात आले आहेत.
वेतन आयोग साधारणपणे दर 10 वर्षांनी स्थापन केले जातात आणि पहिला वेतन आयोग 1946 मध्ये स्थापन करण्यात आला होता.
स्वातंत्र्यानंतर एकूण सात वेतन आयोग स्थापन करण्यात आले आहेत.
नवीनतम वेतन आयोगाची स्थापना सन 2014 मध्ये करण्यात आली आणि त्याच्या शिफारशी 2016 मध्ये लागू झाल्या. सध्या केंद्र
सरकारच्या कर्मचाऱ्यांना आणि पेन्शनधारकांना सातव्या वेतन आयोगाच्या शिफारशींवर आधारित वेतन मिळते.
वेतन आयोगाच्या शिफारशी स्वीकारणे सरकारला बंधनकारक नाही. सरकार शिफारसी स्वीकारू किंवा नाकारू शकते.

7व्या वेतन आयोगातील ठळक मुद्दे

सरकारी कर्मचार्‍यांसाठी सुचवलेले किमान पगार:

एंट्री लेव्हलच्या नव्याने भरती झालेल्या सरकारी कर्मचार्‍यांचे किमान वेतन 7,000 रुपयांवरून 18,000 रुपये प्रति महिना करण्यात आले आहे. नवीन भरती झालेल्या श्रेणी 1 अधिकाऱ्यासाठी, किमान वेतन दरमहा 56,100 रुपये करण्यात आले आहे.

सरकारी कर्मचार्‍यांसाठी सुचवलेले कमाल पगार:

7 व्या वेतन आयोगाने सरकारी कर्मचार्‍यांचा कमाल पगार सर्वोच्च श्रेणीसाठी 2.25 लाख रुपये प्रति महिना आणि कॅबिनेट सचिव आणि त्याच स्तरावर काम करणार्‍या इतरांसाठी 2.5 लाख रुपये प्रति महिना केला आहे. असेही सुचवले आहे.

पे मॅट्रिक्स:

ग्रेड पे स्ट्रक्चरमध्ये विद्यमान समस्या लक्षात घेऊन, 7 व्या वेतन आयोगाने नवीन vetan matrix सुचवले आहे. 7 व्या वेतन आयोगाच्या अंमलबजावणीनंतर, सरकारी कर्मचार्‍यांचा दर्जा ग्रेड पेच्या आधारावर नाही तर नवीन vetan matrix मधील पातळीच्या आधारावर निश्चित केला जाईल.

नवीन वेतन संरचना:

जेव्हापासून केंद्र सरकारच्या कर्मचार्‍यांनी पे मॅट्रिक्स प्रणालीबद्दल ऐकले आहे, तेव्हापासून त्यांच्या श्रेणी आणि स्तराबद्दल त्यांच्या मनात प्रश्न निर्माण होऊ लागले आहेत. 7 व्या वेतन आयोगाने सुचविलेल्या नवीन वेतन रचनेत सध्याच्या सर्व स्तरांचा समावेश करण्यात आला आहे आणि कोणतेही नवीन स्तर लागू केलेले नाहीत.

कामाशी संबंधित आजार आणि दुखापत रजा (WRIIL):

वेतन आयोग WRIIL मुळे रुग्णालयात दाखल झालेल्या सर्व कर्मचाऱ्यांना पूर्ण वेतन आणि भत्ते देण्याची शिफारस करतो.

फिटमेंट:

7 व्या वेतन आयोगाने प्रणालीमधील पक्षपात आणि भेदभाव दूर करण्यासाठी एकसमान फिटमेंट घटकाची शिफारस केली आहे. वेतन आयोगाने सर्व कर्मचाऱ्यांसाठी 2.57 एकसमान फिटमेंट फॅक्टरची शिफारस केली आहे.

7व्या केंद्रीय वेतन आयोगाशी संबंधित फिटमेंट फॅक्टर मागील 2.57 वेळा 3.00 पटीने सेट केला जाण्याची शक्यता आहे. परंतु, 7 व्या CPC ने दिलेल्या सूचनांच्या विरोधात, कर्मचारी सध्या 3.68 पट वाढीची मागणी करत आहेत ज्यामुळे फिटमेंट फॅक्टर तीन पटीने वाढतो.

वार्षिक वाढ:

वेतन आयोगाने वार्षिक 3% वार्षिक वाढ कायम ठेवण्याची सूचना केली आहे.

सुधारित आश्वासित करिअर प्रगती (MACP):

7 व्या वेतन आयोगाचा उद्देश भारत सरकारद्वारे प्रदान केलेल्या सेवांचा दर्जा सुधारणे आणि वैयक्तिक कामगिरीवर लक्ष केंद्रित करणे हा आहे. अहवालानुसार, MACP च्या कामगिरीचे बेंचमार्क बदलले गेले आहेत आणि ते अधिक कडक केले गेले आहेत. त्यांनी “खूप चांगली” कामगिरी पातळी जोडून कार्यप्रदर्शन निर्देशक अधिक कडक केले आहेत जे पूर्वी “चांगले” होते. अहवालात अशी शिफारस देखील करण्यात आली आहे की जे कर्मचारी त्यांची कामगिरी पातळी पूर्ण करत नाहीत त्यांना कोणतीही वार्षिक वेतनवाढ दिली जाऊ नये आणि सेवेच्या पहिल्या 20 वर्षांमध्ये MACP कमी असल्यास कोणतीही पदोन्नती दिली जाऊ नये.

मिलिटरी सर्व्हिस पे (MSP):

7 व्या वेतन आयोगाने MSP ची शिफारस फक्त संरक्षण कर्मचाऱ्यांना केली आहे. MSP ही भारतातील लष्करी सेवा केलेल्या लोकांना दिलेली भरपाई आहे. ब्रिगेडियर आणि समान स्तरावरील सर्व पदांसाठी MSP दिला जाईल.

भत्ते:

मंत्रिमंडळाने एकूण 196 विद्यमान भत्ते तपासले आहेत, त्यापैकी 51 भत्ते काढून टाकण्यात आले आहेत आणि 37 भत्ते कायम ठेवण्यात आले आहेत.

घरभाडे भत्ता (HRA):

7 व्या वेतन आयोगाचे उद्दिष्ट सरकारी कर्मचार्‍यांचे मूळ वेतन वाढवणे हा असल्याने, वेतन आयोगाने घरभाडे भत्ता 24% वाढविण्याची शिफारस देखील केली आहे. आयोगाने असेही म्हटले आहे की जेव्हा DA (महागाई भत्ता) 50% ओलांडतो तेव्हा HRA 27%, 18% आणि 9% पर्यंत वाढेल. जेव्हा DA 100% ओलांडतो तेव्हा HRA पुन्हा वाढेल आणि 30%, 20% आणि 10% होईल.

आगाऊ:

7 व्या वेतन आयोगाने वैयक्तिक संगणक आगाऊ आणि इमारत बांधकाम आगाऊ वगळता सर्व व्याजमुक्त अग्रिम रद्द केले आहेत. येथे हे देखील लक्षात घेणे आवश्यक आहे की इमारत बांधकाम आगाऊ रुपये 7.5 लाखांवरून 25 लाख रुपये करण्यात आले आहे.

केंद्र सरकार कर्मचारी समूह विमा योजना (CGEGIS):

वेतन आयोगाने केंद्र सरकारच्या कर्मचारी गट विमा योजनेत काही बदल केले आहेत.

७ वा वेतन आयोग सर्व प्रकारचे तक्ते

६ व्या आयोगानुसार Pay Bands and Grade Pays for vetan matrix

Sr.	Pay Band/Scale	Corresponding Band/Scale	Corresponding Grade Pay
-1	-2	-3	-4
1	-1S	4440-7440	1300
2	-1S	4440-7440	1400
3	-1S	4440-7440	1600
4	-1S	4440-7440	1650
5	-1S	4440-7440	1700
6	PB-1	5200-20200	1800
7	PB-1	5200-20200	1900
8	PB-1	5200-20200	2000
9	PB-1	5200-20200	2400
10	PB-1	5200-20200	2500
11	PB-1	5200-20200	2800
12	PB-1	5200-20200	2900
13	PB-1	5200-20200	3000
14	PB-1	5200-20200	3500
15	PB-2	9300-34800	4100
16	PB-2	9300-34800	4200
17	PB-2	9300-34800	4300
18	PB-2	9300-34800	4400
19	PB-2	9300-34800	4500
20	PB-2	9300-34800	4600
21	PB-2	9300-34800	4800
22	PB-2	9300-34800	4900
23	PB-2	9300-34800	5000
24	PB-2	9300-34800	5400
25	PB-3	15600-39100	5000
26	PB-3	15600-39100	5400
27	PB-3	15600-39100	5500
28	PB-3	15600-39100	5700
29	PB-3	15600-39100	5800
30	PB-3	15600-39100	6600
31	PB-3	15600-39100	6900
32	PB-3	15600-39100	7600
33	PB-3	15600-39100	7900
34	PB-4	37400-67000	8700
35	PB-4	37400-67000	8800
36	PB-4	37400-67000	8900
37	PB-4	37400-67000	10000
38	Pay Scale	67000 - 79000

७ वा वेतन आयोग Vetan Matrix खालीलप्रमाणे 4440-7440

Level	S-1	S-2	S-3	S-4
Grade Pay	1300	1400	1600	1650 and 1700
1	15000	15300	16600	17100
2	15500	15800	17100	17600
3	16000	16300	17600	18100
4	16500	16800	18100	18600
5	17000	17300	18600	19200
6	17500	17800	19200	19800
7	18000	18300	19800	20400
8	18500	18800	20400	21000
9	19100	19400	21000	21600
10	19700	20000	21600	22200
11	20300	20600	22200	22900
12	20900	21200	22900	23600
13	21500	21800	23600	24300
14	22100	22500	24300	25000
15	22800	23200	25000	25800
16	23500	23900	25800	26600
17	24200	24600	26600	27400
18	24900	25300	27400	28200
19	25600	26100	28200	29000
20	26400	26900	29000	29900
21	27200	27700	29900	30800
22	28000	28500	30800	31700
23	28800	29400	31700	32700
24	29700	30300	32700	33700
25	30600	31200	33700	34700
26	31500	32100	34700	35700
27	32400	33100	35700	36800
28	33400	34100	36800	37900
29	34400	35100	37900	39000
30	35400	36200	39000	40200
31	36500	37300	40200	41400
32	37600	38400	41400	42600
33	38700	39600	42600	43900
34	39900	40800	43900	45200
35	41100	42000	45200	46600
36	42300	43300	46600	48000
37	43600	44600	48000	49400
38	44900	45900	49400	50900
39	46200	47300	50900	52400
40	47600	48700	52400	54000

७ वा वेतन आयोग Vetan Matrix खालीलप्रमाणे 5200-20200

Level	S-5	S-6	S-7	S-8	S-9	S-10	S-11	S-12
Grade Pay	1800	1900	2000	2400	2500	2800	2900 and 3000	3500
1	18000	19900	21700	25500	26400	29200	30100	32000
2	18500	20500	22400	26300	27200	30100	31000	33000
3	19100	21100	23100	27100	28000	31000	31900	34000
4	19700	21700	23800	27900	28800	31900	32900	35000
5	20300	22400	24500	28700	29700	32900	33900	36100
6	20900	23100	25200	29600	30600	33900	34900	37200
7	21500	23800	26000	30500	31500	34900	35900	38300
8	22100	24500	26800	31400	32400	35900	37000	39400
9	22800	25200	27600	32300	33400	37000	38100	40600
10	23500	26000	28400	33300	34400	38100	39200	41800
11	24200	26800	29300	34300	35400	39200	40400	43100
12	24900	27600	30200	35300	36500	40400	41600	44400
13	25600	28400	31100	36400	37600	41600	42800	45700
14	26400	29300	32000	37500	38700	42800	44100	47100
15	27200	30200	33000	38600	39900	44100	45400	48500
16	28000	31100	34000	39800	41100	45400	46800	50000
17	28800	32000	35000	41000	42300	46800	48200	51500
18	29700	33000	36100	42200	43600	48200	49600	53000
19	30600	34000	37200	43500	44900	49600	51100	54600
20	31500	35000	38300	44800	46200	51100	52600	56200
21	32400	36100	39400	46100	47600	52600	54200	57900
22	33400	37200	40600	47500	49000	54200	55800	59600
23	34400	38300	41800	48900	50500	55800	57500	61400
24	35400	39400	43100	50400	52000	57500	59200	63200
25	36500	40600	44400	51900	53600	59200	61000	65100
26	37600	41800	45700	53500	55200	61000	62800	67100
27	38700	43100	47100	55100	56900	62800	64700	69100
28	39900	44400	48500	56800	58600	64700	66600	71200
29	41100	45700	50000	58500	60400	66600	68600	73300
30	42300	47100	51500	60300	62200	68600	70700	75500
31	43600	48500	53000	62100	64100	70700	72800	77800
32	44900	50000	54600	64000	66000	72800	75000	80100
33	46200	51500	56200	65900	68000	75000	77300	82500
34	47600	53000	57900	67900	70000	77300	79600	85000
35	49000	54600	59600	69900	72100	79600	82000	87600
36	50500	56200	61400	72000	74300	82000	84500	90200
37	52000	57900	63200	74200	76500	84500	87000	92900
38	53600	59600	65100	76400	78800	87000	89600	95700
39	55200	61400	67100	78700	81200	89600	92300	98600
40	56900	63200	69100	81100	83600	92300	95100	101600

७ वा वेतन आयोग Vetan Matrix खालीलप्रमाणे 9300-34800

Level	S-13	S-14	S-15	S-16	S-17	S-18
Grade Pay	4100 and 4200	4300	4400	4500 and 4600	4800	4900 and 5000
1	35400	38600	41800	44900	47600	49100
2	36500	39800	43100	46200	49000	50600
3	37600	41000	44400	47600	50500	52100
4	38700	42200	45700	49000	52000	53700
5	39900	43500	47100	50500	53600	55300
6	41100	44800	48500	52000	55200	57000
7	42300	46100	50000	53600	56900	58700
8	43600	47500	51500	55200	58600	60500
9	44900	48900	53000	56900	60400	62300
10	46200	50400	54600	58600	62200	64200
11	47600	51900	56200	60400	64100	66100
12	49000	53500	57900	62200	66000	68100
13	50500	55100	59600	64100	68000	70100
14	52000	56800	61400	66000	70000	72200
15	53600	58500	63200	68000	72100	74400
16	55200	60300	65100	70000	74300	76600
17	56900	62100	67100	72100	76500	78900
18	58600	64000	69100	74300	78800	81300
19	60400	65900	71200	76500	81200	83700
20	62200	67900	73300	78800	83600	86200
21	64100	69900	75500	81200	86100	88800
22	66000	72000	77800	83600	88700	91500
23	68000	74200	80100	86100	91400	94200
24	70000	76400	82500	88700	94100	97000
25	72100	78700	85000	91400	96900	99900
26	74300	81100	87600	94100	99800	102900
27	76500	83500	90200	96900	102800	106000
28	78800	86000	92900	99800	105900	109200
29	81200	88600	95700	102800	109100	112500
30	83600	91300	98600	105900	112400	115900
31	86100	94000	101600	109100	115800	119400
32	88700	96800	104600	112400	119300	123000
33	91400	99700	107700	115800	122900	126700
34	94100	102700	110900	119300	126600	130500
35	96900	105800	114200	122900	130400	134400
36	99800	109000	117600	126600	134300	138400
37	102800	112300	121100	130400	138300	142600
38	105900	115700	124700	134300	142400	146900
39	109100	119200	128400	138300	146700	151300
40	112400	122800	132300	142400	151100	155800

७ वा वेतन आयोग Vetan Matrix खालीलप्रमाणे 15600-39100

Level	S-19	S-20	S-21	S-22	S-23	S-24	S-25	S-26
Grade Pay	5000	5400 in PB 2 and 5400 in PB 3	5500	5700 and 5800	6600	6900	7600	7900
1	55100	56100	57100	60000	67700	71100	78800	82200
2	56800	57800	58800	61800	69700	73200	81200	84700
3	58500	59500	60600	63700	71800	75400	83600	87200
4	60300	61300	62400	65600	74000	77700	86100	89800
5	62100	63100	64300	67600	76200	80000	88700	92500
6	64000	65000	66200	69600	78500	82400	91400	95300
7	65900	67000	68200	71700	80900	84900	94100	98200
8	67900	69000	70200	73900	83300	87400	96900	101100
9	69900	71100	72300	76100	85800	90000	99800	104100
10	72000	73200	74500	78400	88400	92700	102800	107200
11	74200	75400	76700	80800	91100	95500	105900	110400
12	76400	77700	79000	83200	93800	98400	109100	113700
13	78700	80000	81400	85700	96600	101400	112400	117100
14	81100	82400	83800	88300	99500	104400	115800	120600
15	83500	84900	86300	90900	102500	107500	119300	124200
16	86000	87400	88900	93600	105600	110700	122900	127900
17	88600	90000	91600	96400	108800	114000	126600	131700
18	91300	92700	94300	99300	112100	117400	130400	135700
19	94000	95500	97100	102300	115500	120900	134300	139800
20	96800	98400	100000	105400	119000	124500	138300	144000
21	99700	101400	103000	108600	122600	128200	142400	148300
22	102700	104400	106100	111900	126300	132000	146700	152700
23	105800	107500	109300	115300	130100	136000	151100	157300
24	109000	110700	112600	118800	134000	140100	155600	162000
25	112300	114000	116000	122400	138000	144300	160300	166900
26	115700	117400	119500	126100	142100	148600	165100	171900
27	119200	120900	123100	129900	146400	153100	170100	177100
28	122800	124500	126800	133800	150800	157700	175200	182400
29	126500	128200	130600	137800	155300	162400	180500	187900
30	130300	132000	134500	141900	160000	167300	185900	193500
31	134200	136000	138500	146200	164800	172300	191500	199300
32	138200	140100	142700	150600	169700	177500	197200	205300
33	142300	144300	147000	155100	174800	182800	203100	211500
34	146600	148600	151400	159800	180000	188300	209200
35	151000	153100	155900	164600	185400	193900
36	155500	157700	160600	169500	191000	199700
37	160200	162400	165400	174600	196700	205700
38	165000	167300	170400	179800	202600	211900
39	170000	172300	175500	185200	208700
40	175100	177500	180800	190800

७ वा वेतन आयोग Vetan Matrix खालीलप्रमाणे 37400-67000

Level	S-27	S-28	S-29	S-30	S-31
Grade Pay	8700	8800	8900	10000	67000-79000
1	118500	124800	131100	144200	182200
2	122100	128500	135000	148500	187700
3	125800	132400	139100	153000	193300
4	129600	136400	143300	157600	199100
5	133500	140500	147600	162300	205100
6	137500	144700	152000	167200	211300
7	141600	149000	156600	172200	217600
8	145800	153500	161300	177400	220000
9	150200	158100	166100	182700
10	154700	162800	171100	188200
11	159300	167700	176200	193800
12	164100	172700	181500	199600
13	169000	177900	186900	205600
14	174100	183200	192500	211800
15	179300	188700	198300	218200
16	184700	194400	204200
17	190200	200200	210300
18	195900	206200	216600
19	201800	212400
20	207900
21	214100

best information about 7 pay vetan matrix “7 वा वेतन आयोग वेतन मॅट्रिक्स: सूचना, माहिती, आणि बरेच काही “